29 Ekim 2023'te, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Abu Dabi kentinde bir araya geldi. İki liderin, 2020 yılında gerçekleşen Dağlık Karabağ Savaşı'nın ardından gerginleşen ilişkileri düzeltmek ve kalıcı bir barış ortamı yaratma amacı doğrultusunda gerçekleştirdiği bu buluşma, bölgedeki istikrar için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Zirve, dünya genelinde barış arayışlarına olan ihtiyacın her zamankinden fazla hissedildiği günümüzde gerçekleştirilmesi açısından da dikkate değer.
Aliyev ile Paşinyan arasındaki bu toplantı, hem iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin güçlendirilmesi hem de bölgedeki gerilimlerin azaltılması açısından büyük bir fırsat olarak öne çıkıyor. 2020 yılında imzalanan ateşkes anlaşmasının ardından taraflar arasında süregelen belirsizlik ve çatışmalar, uluslararası toplumun dikkatini çekmiş durumda. Buluştukları bu zirve, iki ülke liderinin de barışın sağlanması konusundaki kararlılığını göstermesi bakımından önemli bir anlam taşıyor. Zirve öncesinde yapılan açıklamalarda, iki liderin de müzakere süreçlerine yeniden hız kazandırmak amacıyla istişarelerde bulunacağı bilgisi verilmişti.
Barış görüşmelerinin sürdürüleceği yönündeki umut verici ifadeler, bölge halklarında da bir rahatlama oluşturmaya başlamış durumda. Tarafların, önümüzdeki günlerde çeşitli konular üzerinde anlaşmaya varmaları ve kalıcı bir çözüm için somut adımlar atarak ilerlemeleri bekleniyor. Bu bağlamda, sınıra çekilen askeri birliklerin güçlendirilmesi, bölgede yeniden inşa süreçlerinin hızlandırılması ve insan hakları ihlalleri konularında somut adımlar atılması gerektiği üzerinde duruluyor. Aliyev ve Paşinyan’ın bu zirvede, karşılıklı çıkarlar doğrultusunda yapıcı çözümler üretmek üzere müzakere masasına oturması, iki ülke arasında güven tesisine yardımcı olabilecek bir atmosferin oluşmasını sağlayabilir.
Barış görüşmelerinin yanı sıra, ekonomik iş birliklerinin geliştirilmesi de gündemde. Her iki ülkenin de kalkınma ve istikrar arayışındaki çıkarlarına odaklanan liderler, bölgede ticari ilişkilerin güçlendirilmesi ve ortak projelerin hayata geçirilmesi üzerine de fikir alışverişinde bulundular. Bu kapsamda, enerji, ulaşım ve altyapı gibi alanlarda iş birliğinin arttırılması yönünde adımlar atılması, ekonomik kalkınmanın yanı sıra bölgesel istikrarın da teminatı olabileceği düşünülüyor.
Öte yandan, uluslararası toplumun bu süreçteki rolü de büyük önem taşıyor. Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve diğer uluslararası kuruluşlar, iki ülke arasındaki barış görüşmelerine destek vererek, kalıcı bir çözüm elde edilmesi için çeşitli platformlar kurmayı hedefliyor. Bu noktada, çeşitli ülkelerin güncel durumu değerlendirmek üzere üst düzey diplomatlar ve uzmanlar ile bir araya gelmeleri, çatışmaların önlenmesi ve barışa giden yolu kolaylaştırabilir.
Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış sürecinin başarılı olabilmesi için, her iki ülkenin de verdiği sözleri yerine getirmesi ve karşılıklı güven inşa etme yönünde adımlar atması gerekiyor. Bu anlamda, liderlerin Abu Dabi'deki zirve sonrası daha yapıcı ilişkiler kurması ve müzakereleri sürekli hale getirmesi, hem doğu-batı arasındaki ilişkiler açısından hem de bölgenin güvenliği açısından son derece önemli. Zirve sonrası yapılan açıklamalarda, her iki liderin de karşılıklı olumlu mesajlar vermesi, umudun yeşermesine yol açtı.
Özetlemek gerekirse, Aliyev ve Paşinyan’ın Abu Dabi’de gerçekleştirdiği bu zirve, Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki gerginliği azaltmak ve kalıcı bir barış sağlamak adına hayati bir fırsat olarak öne çıkıyor. İki ülkenin liderlerinin, geçmişteki sorunları aşmak ve geleceğe yönelik sakin, istikrarlı bir ortam oluşturmak üzere yapacakları müzakereler, elbette uluslararası gözlemcilerin de dikkatle takip edeceği bir süreç olacak. Barışın tesis edilmesi, yalnızca iki ülke için değil, tüm bölge için büyük bir kazanım anlamına geliyor.